انواع مقاطع فولادی
مقطع فولادی یک نوع قطعه فلزی است که از جنس فولاد ساخته شده است. این مقاطع معمولاً در صنایع ساختمانی، خودروسازی، ماشینآلات و سایر صنایع استفاده میشوند. آنها به دلیل خواص مکانیکی بالا، انعطاف پذیری و قدرت بالای خود، برای تحمل بارهای سنگین و استفاده در شرایط سخت مناسب هستند. مقاطع فولادی عموماً به صورت تیر، پروفیل یا لوله در بازار موجود هستند. مقاطع فولادی به صورت عمده توسط فرآیند تولید فولاد ساخته می شوند.
• ذوب: در ابتدا، مواد اولیه شامل سنگ آهن و کک (کربن خالص) در یک کوره ذوب قرار می گیرند. در این کوره، حرارت بالا به مواد اولیه اعمال می شود تا به حالت مایع تبدیل شوند و فولاد تولید شود.
• رفع آلایش: پس از ذوب، فولاد دارای آلایش های نامطلوب است که باید حذف شود. برای رفع آلایش ها، عملیات جانبی مانند جذب گازها و استفاده از عناصر خارجی نظیر کلسیم و آلومینیم صورت می گیرد.
• ریخته گری: پس از رفع آلایش ها، فولاد در قالب های خاص به صورت مذاب ریخته گری می شود. قالب ها معمولاً با استفاده از قالب های سنگین و با دقت بالا ساخته می شوند.
• خنک کردن و تثبیت: پس از ريختهگيري، قطعات فولادي با يك روش خنك كردي مناسب سريعـخشك كرده و در دستگيرهي مناسب قرار دادهشده تا خنک شود.
• عمليات پسپز: بسته به نوع قطعه فولادي، عمليات پس پز برای مقاطع فولادی انجام می شود.
• مقطع مستطیلی: این نوع مقطع دارای چهار ضلع متوازی و زاویههای قائم است. از این نوع مقطع برای ساخت قابهای فولادی، ستونها و بارگذاریهای سبک استفاده میشود.
• مقطع مربع: این نوع مقطع دارای چهار ضلع با طول همسان است. از این نوع مقطع برای ساخت تیرها، ستونها و قابهای فولادی استفاده میشود.
• مقطع دائرهای: این نوع مقطع به صورت یک دایره است که به عنوان تیر، ستون یا پایه در ساختمانسازی استفاده میشود.
• مقطع: T این نوع مقطع دارای شکل حرف T است که بر روی تیر و ستون به منظور افزودن استحکام و جلوگیری از خمش استفاده میشود.
• مقطع: H این نوع مقطع دارای شکل حرف H است که بر روی تیر و ستون به منظور افزودن استحکام و جلوگیری از خمش استفاده میشود.
• مقطع: I (I-beam) این نوع مقطع دارای شکل حرف I است که بر روی تیر و ستون به منظور حمل بار در جدیدترین پروژه ها به کار رفته است.
• ساخت و ساز: مقاطع فولادی در صنعت ساخت و ساز بسیار استفاده می شوند، به عنوان مثال در ساخت ساختمان های فلزی، پل ها، تونل ها و سوله های صنعتی.
• خودروسازی: در صنعت خودروسازی نیز از مقاطع فولادی استفاده می شود، به عنوان قاب چهار چرخ و برخی قطعات دیگر.
• صنایع دریایی: در صنایع دریایی نظیر ساخت کشتی ها و قطعات زیر آب، مقاطع فولادی به دلایل استحکام و مقاومت بالاتر استفاده می شوند.
• صنایع نفت و گاز: در صنایع نفت و گاز نظیر لوله های حفاری، لوله های انتقال نفت و گاز و تجهیزات دستگیره این قبيل از مقاطع فولاد استفاده ميشود.
• تجهيزات الکتريکي: برخي تجهيزات الکتريکي نظيركابل هائي كه با شدت تغذيه جريان الکتريکي روبرو هستند استفاده مى شود.
• صنایع فضایی: در صنایع فضایی نظیر سامانه های پروانە رشد (Rockets)، قابلمە (Satellites) و دستگیرە (Spacecrafts) اغلب این قبيل از مقاطع فولاد استفادە شده است. ابعاد مقاطع فولادی تخته عموماً تشریح شده و بر اساس استانداردهای مختلف قابل تعریف هستند.
• مقطع مستطیل: به عنوان مثال، یک مقطع فولادی با ابعاد 100×50 میلیمتر به این معناست که طول آن 100 میلیمتر و عرض آن 50 میلیمتر است.
• مقطع مربع: به عنوان نمونه، یک قسمت فولادی با ضلع 50 میلیمتر دارای شکل چهارگوش است که هم طول و هم عرض آن برابر است.
• قسمت T: قسمت T نوع دستگیره است که در سازهسازی استفاده میشود. به عنوان نمونه، 100x50x6 T به این صورت تشخص داده شده است: پایین ترین قسمت (پای) دارای عرض 100 و ضخامت 6 و بالاترین قسمت (پشت) دارای عرض 50 و ضخامت 6
• لوله: لولههای فولادی نقش بسزایید در صنایع ساخت و ساز دارد. لولهها با قطر خارجی و ضخامت جدار تشخص داده شده است. به عنوان نمونه، لوله با قطر خارجی 60 و ضخامت جدار 3 به صورت “60×3” تشخص داده شده است.
مقاطع فولادی معمولاً برای حمل و نقل و انتقال به صورت بسته بندی شده اند تا از آسیب دیدن و خراب شدن در طول حمل و نقل جلوگیری شود.
• استفاده از پالت: مقاطع فولادی روی پالت قرار داده می شوند و با استفاده از نایلون گرمکن یا استرچ فیلم به پالت بسته می شوند. سپس با استفاده از کششور، پالت و مقاطع به هم محکم ترسیده می شوند.
• جعبه های چوبی: در این روش، مقاطع فولادی در جعبه های چوبی قرار داده می شوند. جعبه ها با استفاده از پین ها، پلاستک ها یا سوراخ کاربرده شده در جای خود قفل می شود تا جابجایی آسان نشود.